I am Article Layout

Selecteer uw beleggersprofiel:

Deze inhoud is uitsluitend bestemd voor een Adviseur en Institutionele belegger / consultant.

Bent u een Particuliere Belegger?

EM-monitor - de fiscale maatregelen van opkomende markten n.a.v. Covid-19

Juni 2020
Marketingmateriaal

De opkomende markten volgen de regels - analyse van de fiscale maatregelen

In onze vorige editie hebben we de monetaire maatregelen n.a.v. Covid-19 in de opkomende markten behandeld. Deze keer kijken we naar de fiscale maatregelen: welke markten maken de grootste aanpassingen en welke lijken meer risico's te lopen? Het problematische trio Brazilië, Turkije en Zuid-Afrika ziet er bijzonder kwetsbaar uit.

Tekorten op de lopende rekening

Net als in eerdere perioden van hoge risicoaversie zijn het de valuta's van de opkomende markten die het meest afhankelijk zijn van externe investeerders voor de financiering, die het meest te lijden hebben gehad. De valuta's van deze markten met een tekort op de lopende rekening zijn op jaarbasis met -13% gedaald. Laten we deze markten nader bestuderen: India, Indonesië, Maleisië, Brazilië, Mexico, Colombia, Turkije en Zuid-Afrika.

Niet zo groot als je denkt ...

Op het eerste gezicht lijken de totale fiscale pakketten voor de acht betrokken landen groot  (bijv. 8,5% van het bbp voor Brazilië of 7,1% voor Colombia). Maar een groot deel zijn gegarandeerde leningen - overbruggingsleningen aan bedrijven om hen in staat te stellen de crisis te overleven - die niet noodzakelijkerwijs zullen bijdragen aan de overheidsschuld, omdat ze moeten  worden terugbetaald.   'Moeten' is hier het sleutelwoord, omdat het ervan uitgaat dat deze bedrijven niet in gebreke zullen blijven of dat regeringen hun leningen niet zullen kwijtschelden.

De druk verlichten
Afb. 1 - Fiscale pakketten voor acht belangrijke opkomende markten met een tekort op de lopende rekening 
Afb.1 - tabel met een uitsplitsing van de fiscale uitgaven gedeeld door de fiscale uitgaven en gegarandeerde leningen als % van het bbp voor acht belangrijke opkomende markten: India, Indonesië, Maleisië, Brazilië, Mexico, Colombia, Turkije, Zuid-Afrika
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv, mei 2020

Brazilië loopt het meeste risico

Door zich alleen te richten op fiscale uitgaven die het schuldniveau zullen beïnvloeden, lijken deze opkomende markten over het algemeen een goed evenwicht te hebben gevonden tussen noodzaak en betaalbaarheid - allemaal behalve Brazilië. 

Maar de overheidsschuld is slechts één indicator die volgens ons in aanmerking moet worden genomen. Met behulp van zes inputs om onze eigen houdbaarheidsscore van de overheidsschuld samen te stellen, volgen we deze in afb. 2 hieronder tegenover de fiscale stimuleringsmaatregelen in de verschillende markten.

Hieruit blijkt dat de grotere fiscale stimuleringspakketten afkomstig zijn van de landen met een meer houdbare schuld. Of omgekeerd: hoe hoger het overheidsrisico, hoe zwakker de fiscale stimuleringsmaatregelen. Voorbeelden van hoge schulden en beperkte stimuleringsmaatregelen vinden we in Zuid-Afrika en India. De opmerkelijke uitzondering is opnieuw Brazilië, dat net de op één na grootste begroting in de opkomende markten heeft goedgekeurd, na Thailand, ter waarde van 380 miljard Braziliaanse reaal.

Vreemde eend in de bijt
Afb. 2 - EM fiscale uitgaven & houdbaarheidsscore van de overheidsschuld
Grafiek met de fiscale uitgaven voor acht belangrijke opkomende markten, vergeleken met onze eigen houdbaarheidsscore van de schuld.
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv, mei 2020
Afgezien van Brazilië zou de verslechtering van de begrotingssituatie in de opkomende markten veel kleiner moeten zijn dan in de geavanceerde economieën.  De gemiddelde directe fiscale stimulans in de opkomende markten is 1,6% van het bbp, vergeleken met 4,2% voor de geavanceerde economieën. Bovendien zijn de opkomende markten over het algemeen veel voorzichtiger geweest in het verstrekken van gegarandeerde leningen aan de particuliere sector dan in de ontwikkelde markten.

Een moeilijke weg

Maar kun je te voorzichtig zijn? Een duidelijk risico is dat kleinere fiscale pakketten niet doeltreffend zijn en uiteindelijk leiden tot hogere kosten voor de totale economie. Dat komt omdat de begrotingssituatie toch al verslechtert doordat een ineenstorting van de activiteit leidt tot een verlies aan belastinginkomsten door een lagere belastinginning. Zo voorspellen wij in Zuid-Afrika dat een nominale daling van  het bbp met -3,7% in 2020 zal leiden tot een inkrimping van de fiscale inkomsten met 5%.
 

Een duidelijk risico is dat kleinere fiscale pakketten niet doeltreffend zijn.

Dit is het delicate pad dat bepaalde opkomende markten met een tekort op de lopende rekening de komende maanden zullen moeten bewandelen: te veel fiscale stimulansen en je loopt het risico dat de schuldenlast onhoudbaar wordt en de munt en economie crashen, maar te weinig stimulansen en een economische inzinking zal de belastinginkomsten doen dalen en de munt doen crashen.
 

Het belang van een stabiele basis

Een belangrijke factor om rekening mee te houden is het aandeel binnenlandse investeerders in vergelijking met buitenlandse investeerders. Zoals uit afb. 3 hieronder blijkt, scoren markten met meer dan 85% van hun overheidsschuld in het binnenland goed: Brazilië, India en Maleisië. Andere markten zoals Colombia, Indonesië, Zuid-Afrika en in het bijzonder Turkije hebben een buitenlandse investeerdersbasis boven het gemiddelde van de opkomende markten.
Alles samenbrengen
Afb. 3 - EM kredietbehoeften & externe overheidsschuld (%totaal overheidsschuld)
grafiek met de kredietbehoeften van acht opkomende markten vergeleken met de uitsplitsing van buitenlandse / binnenlandse investeerders
Bron: Pictet Asset Management, CEIC, Refinitiv
Het problematische trio

Over het algemeen heeft Brazilië de grootste behoefte aan kredieten, terwijl Turkije het meest blootgesteld is aan buitenlandse investeerders. Zuid-Afrika ziet er echter het meest kwetsbaar uit, omdat het een aanzienlijk begrotingstekort heeft en omdat een groot deel van zijn schuld zich in het buitenland bevindt.